Ho cảm sổ mũi: nguyên nhân và cách điều trị

Bệnh ho cảm sổ mũi là một trong những bệnh lý phổ biến gặp phải ở mọi lứa tuổi, đặc biệt trong mùa chuyển mùa hoặc thời tiết lạnh ẩm. Bệnh thường gây ra những khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe hàng ngày. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả là điều cần thiết để giúp bạn nhanh chóng thoát khỏi tình trạng này.

Nguyên nhân phổ biến gây ra ho cảm sổ mũi

Ho cảm sổ mũi là kết quả của sự tấn công của virus hoặc vi khuẩn vào đường hô hấp trên, bao gồm mũi, xoang, họng và thanh quản. Một số nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh bao gồm:

Virus

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất của ho cảm sổ mũi, với hơn 200 loại virus khác nhau có khả năng gây bệnh. Một số virus phổ biến bao gồm rhinovirus, coronavirus, adenovirus và influenza virus. Virus thường lây lan qua đường hô hấp khi tiếp xúc với các giọt bắn từ mũi hoặc miệng của người bệnh.

Vi khuẩn

Trong một số trường hợp, vi khuẩn cũng có thể gây ra ho cảm sổ mũi như Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae và Moraxella catarrhalis. Vi khuẩn có thể lây lan qua đường hô hấp khi tiếp xúc với đồ dùng cá nhân của người bệnh như khăn tay, ống hút hay chén bát.

Phơi nhiễm với dị nguyên

Tiếp xúc với các chất gây dị ứng như phấn hoa, bụi, lông thú, nấm mốc… cũng có thể dẫn đến phản ứng dị ứng, gây ra triệu chứng ho cảm sổ mũi. Điều này thường xảy ra đối với những người có cơ địa dị ứng cao hoặc đã từng mắc các vấn đề về dị ứng.

Ô nhiễm môi trường

Khói bụi, khí thải từ phương tiện giao thông, khói thuốc lá… đều là những tác nhân gây kích ứng niêm mạc mũi, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus tấn công. Những người sống trong môi trường ô nhiễm cao cũng có nguy cơ mắc bệnh ho cảm sổ mũi cao hơn.

Yếu tố cá nhân

Hệ miễn dịch yếu, cơ thể suy nhược, thiếu ngủ, stress, dinh dưỡng không đầy đủ cũng là những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ho cảm sổ mũi. Các bệnh lý khác như viêm xoang, viêm amidan cũng có thể giúp virus và vi khuẩn có cơ hội tấn công cơ thể dễ dàng hơn.

ho-cam-so-mui-1
 

Phân biệt ho cảm sổ mũi với các bệnh lý khác

Mặc dù ho cảm sổ mũi và cảm lạnh có thể có những triệu chứng tương tự nhau, nhưng hai bệnh lý này có nguyên nhân gây bệnh và cách điều trị khác nhau. Ho cảm sổ mũi thường xuất hiện khi có một virus hoặc vi khuẩn tấn công vào đường hô hấp trên, trong khi cảm lạnh có thể do nhiều loại virus khác nhau gây ra.

Các triệu chứng của ho cảm sổ mũi và cảm lạnh cũng có thể khác nhau. Ho cảm sổ mũi thường gây ra triệu chứng như ho khan, đau họng, đờm và sổ mũi dày đặc. Trong khi đó, cảm lạnh thường gây ra các triệu chứng như đau đầu, đau cơ, sốt và mệt mỏi.

Ngoài ra, ho cảm sổ mũi cũng có thể được phân biệt với viêm xoang và viêm mũi dị ứng bởi vị trí của cơn ho. Trong trường hợp viêm xoang, cơn ho thường xảy ra vào ban đêm hoặc sáng sớm và kéo dài trong khoảng 10-14 ngày. Còn nếu bị viêm mũi dị ứng, cơn ho thường xảy ra sau khi tiếp xúc với dị nguyên gây dị ứng và kéo dài trong khoảng 10-14 tuần.

Các triệu chứng điển hình của ho cảm sổ mũi

Các triệu chứng của ho cảm sổ mũi thường bắt đầu từ 1-3 ngày sau khi tiếp xúc với virus hoặc vi khuẩn, và kéo dài trong khoảng 7-10 ngày. Triệu chứng có thể khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe của người bệnh, nhưng các triệu chứng điển hình của ho cảm sổ mũi bao gồm:

  • Ho khan: Ho là triệu chứng chính của bệnh ho cảm sổ mũi, thường diễn ra liên tục và kéo dài trong khoảng 1-2 tuần.
  • Đau họng: Đau họng thường đi kèm với ho cảm sổ mũi do vi khuẩn hoặc virus tấn công vào niêm mạc họng.
  • Sốt: Nhiệt độ cơ thể cao hơn 37,5 độ C là một trong những dấu hiệu cho thấy cơ thể đang chiến đấu chống lại virus hoặc vi khuẩn.
  • Đờm: Đờm thường là dịch dày và màu vàng hoặc xanh lá cây khi bị nhiễm vi khuẩn, hoặc màu trắng trong trường hợp bị nhiễm virus.
  • Sổ mũi: Cảm giác ngứa và chảy nước trong mũi là những triệu chứng phổ biến khi bị ho cảm sổ mũi.
  • Mất vị giác và khứu giác: Một số người có thể thấy mất vị giác và khứu giác khi bị ho cảm sổ mũi, do tình trạng niêm mạc mũi bị viêm.

ho-cam-so-mui-3
 

Xử lý ho cảm sổ mũi tại nhà hiệu quả

Đối với những trường hợp nhẹ của ho cảm sổ mũi, bạn có thể xử lý tình trạng này tại nhà với những biện pháp đơn giản như sau:

Nghỉ ngơi và uống nhiều nước

Nghỉ ngơi là cách tốt nhất để cơ thể có thể đấu tranh chống lại virus và vi khuẩn gây bệnh. Uống đủ nước cũng giúp cơ thể duy trì độ ẩm và loại bỏ các độc tố thông qua đường tiểu.

Sử dụng thuốc giảm đau và hạ sốt

Nếu bạn có triệu chứng đau họng hoặc sốt, có thể sử dụng thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen để giảm đau và hạ sốt.

Sử dụng thuốc giảm ho

Thuốc giảm ho có thể giúp làm giảm tác động của các triệu chứng khó chịu như ho khan và đờm. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý không sử dụng quá liều hoặc sử dụng thuốc trong thời gian dài có thể gây tác dụng phụ.

Hít hơi nước muối

Hít hơi nước muối có thể giúp làm sạch mũi và giảm các triệu chứng sổ mũi và ngứa trong mũi. Bạn có thể tự làm nước muối tại nhà bằng cách pha nước muối với nước ấm và sử dụng bình xịt để hít hơi.

Điều chỉnh độ ẩm trong không khí

Sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc đặt bát nước gần điều hòa là những cách để giúp duy trì độ ẩm trong không khí. Điều này giúp làm mềm niêm mạc mũi và giảm các triệu chứng sổ mũi.

Uống nước chanh và mật ong

Nước chanh có tính kháng viêm và mật ong có tính kháng khuẩn, uống hỗn hợp giữa hai loại này có thể làm giảm các triệu chứng của ho cảm sổ mũi.

pulmoll-eucalyptus-menthol
Pulmoll là giải pháp nhanh gọn hỗ trợ điều trị ho cảm sổ mũi

Những lưu ý trong chế độ ăn uống khi bị ho cảm sổ mũi

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cơ thể chiến đấu chống lại các tác nhân gây bệnh. Khi bị ho cảm sổ mũi, bạn nên:

  • Tránh các thực phẩm có tính lạnh và đồ ăn giàu đường.
  • Tăng cường uống nướớc để duy trì độ ẩm cho cơ thể.
  • Ăn các loại thực phẩm giàu vitamin C như cam, bưởi, dâu để tăng cường hệ miễn dịch.
  • Hạn chế tiêu thụ rượu và thuốc lá vì chúng có thể làm suy yếu hệ miễn dịch.

Ngoài ra, việc ăn uống cần cân đối, đa dạng và đủ dinh dưỡng để giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng sau khi mắc bệnh ho cảm sổ mũi.

Kết luận

Trên đây là những thông tin về nguyên nhân, triệu chứng, cách phân biệt và điều trị ho cảm sổ mũi mà bạn cần biết. Việc hiểu rõ về bệnh lý này sẽ giúp bạn nhanh chóng nhận biết và xử lý khi mắc phải. Đồng thời, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa và duy trì lối sống lành mạnh sẽ giúp bạn giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Chúc bạn sức khỏe!